Antykoncepcja jest cholernie ważna. Po pierwsze, niektóre rodzaje antykoncepcji (jak chociażby prezerwatywa) chronią nas przed chorobami przenoszonymi drogą płciową, inne natomiast są świetną metodą zapobiegania ciąży, jeszcze inne (jak na przykład tabletki antykoncepcyjne) mogą pomóc przy takich chorobach, jak na przykład endometrioza. Nie wiesz, którą metodę wybrać? Zacznijmy od początku. Przedstawiamy Wam najpopularniejsze rodzaje antykoncepcji niehormonalnej:

Klasyczna antykoncepcja – prezerwatywa

Stary, dobry klasyk – prezerwatywa. Prezerwatywa jest wynalazkiem, który nie ma sobie równych dla zainteresowanych zapobieganiu ciągu, jak i chcących uchronić się przed chorobami przenoszonymi drogą płciową. Działania niepożądane? Oprócz możliwej alergii na lateks – brak. Ryzyko zajść w ciążę? Minimalne.

Prezerwatywy mogą być wykonane z lateksu, plastiku lub skóry jagnięcej. Muszę jednak zaznaczyć, że te wykonane ze skóry jagnięcej nie zapobiegają chorobom przenoszonym drogą płciową, a więc warto na to zwrócić uwagę. 

Wskaźnik Pearla wynosi mniej więcej 85% i jest to to jedna z podstawowych form antykoncepcji, przede wszystkim dlatego, że korzystając z tej metody antykoncepcyjnej obie strony mogą potwierdzić to, że prezerwatywa jest założona w odpowiedni sposób. 

Dodatkowym plusem jest to, że ich zakładanie nie wymaga żadnych skomplikowanych metod. Prezerwatywy wewnętrzne są bardzo podobne do tych wewnętrznych, oferują one ochronę przed chorobami przenoszonymi drogą płciową i ich wskaźnik skuteczności określany jest w granicach 79% przy idealnym stosowaniu. 

Błona dopochwowa

Jest to forma antykoncepcji wielokrotnego użytku dla kobiet. Błona dopochwowa kształtem przypomina kopułę, której brzeg dodatkowo wzmocniono pierścieniem. Powinna zostać wprowadzona do pochwy do 24 godzin przed penetracją. Ma na celu fizyczne zablokowanie dostępu do komórki jajowej plemnikom. Przy prawidłowym stosowaniu wraz ze środkiem plemnikobójczym wskaźnik Pearla wynosi do 96 procent skuteczności.

Kapturek naszyjkowy

Wykonany z miękkiego silikonu, a w kształcie podobny do naparstka, kapturek maciczny jest wkładany do pochwy wraz ze środkiem plemnikobójczym. Dobrze włożony, ściśle przylega do szyjki macicy i działa poprzez fizyczne blokowanie plemników przed dotarciem do komórki jajowej. Jest to więc nieinwazyjna, mechaniczna baiera dla plemników. Ta opcja dostępna jest niestety tylko na receptę. Jak to działa? Po umieszczeniu go głęboko w pochwie, można odbyć stosunek płciowy wiele razy w ciągu następnych 48 godzin. Wadą jest to, że mają tylko od 77 do 83 procent skuteczności.

Gąbka

Dostępna w większości aptek, gąbka jest podobnym do pianki środkiem antykoncepcyjnym, który jest moczony w środku plemnikobójczym i wkładany do pochwy przed penetracją. Ta jednorazowa metoda jest skuteczna w około 76 procentach.

FAM

Istnieją też naturalne metody antykoncepcji. Jedną z nich jest metoda FAM. Metoda świadomości płodności polega na śledzeniu cyklu miesiączkowego, aby dowiedzieć się, kiedy jesteś najbardziej płodna (chodzi więc tu o wyliczanie swoich dni płodnych) i unikaniu stosunku płciowego lub stosowaniu alternatywnej metody w tym czasie. Wadą metody FAM jest to, że wymaga starannego śledzenia oraz bardzo regularnego harmonogramu i stylu życia. Jest to metoda, która ma duży margines błędu ludzkiego.

Stosunek przerywany – takich metod antykoncepcji lepiej unikać

Stosunek przerywany polega na wyjęciu penisa z pochwy przed wytryskiem. Jak możesz się domyślić, wymaga to doskonałego wyczucia czasu. Jest skuteczna tylko w 78 procentach i nie jest to metoda antykoncepcyjna, którą uważamy za odpowiednią.

Wskaźnik Pearla – abstynencja 😉

Najbardziej skuteczna forma bezhormonowej kontroli urodzeń, zapewniająca 100% skuteczność. Jedyny problem to fakt, że dla nas – osób kochających seks – powstrzymanie się od seksu może być cholernie trudne. A więc, która metoda zabezpieczania się przed niechcianą ciążą jest Twoim zdaniem najskuteczniejsza? 

Antykoncepcja hormonalna – które metody antykoncepcji wybrać?

Prawda, że antykoncepcja hormonalna jest naprawdę kontrowersyjnym tematem, biorąc pod uwagę fakt, że mówimy o małej pigułeczce, co nie? Ta właśnie mała pigułka pomaga zapobiec niechcianym ciążom, reguluje okres i łagodzi objawy nierównowagi hormonalnej, jak też pomaga przy różnego rodzaju chorobach, jak chociażby endometrioza. 

Tabletki antykoncepcyjne – od czego się zaczęło

Od dziewiczej podróży pierwszej hormonalnej pigułki antykoncepcyjnej w latach 60, małe białe pigułki zdominowały rynek kontroli urodzeń. Pigułka hormonalna była pomysłem Margaret Sanger, która jest uważana za matkę tego magicznego dzieła. Chciała w ten sposób wzmocnić pozycję kobiet i zapewnić im przejęcie kontroli nad swoim życiem. 

Hormonalna kontrola urodzeń uratowała niezliczone ilości żyć, jak też wyzwoliła całe pokolenie kobiet. To, co kiedyś było uważane za niemożliwe dla płci pięknej, teraz jest uważane za normę. Jednak jeśli mówimy o hormonalnej formie antykoncepcji, to nie są to tylko pozytywne aspekty, bo drugą stroną medalu są niezliczone skutki uboczne i potencjalne powikłania, jak też przeciwskazania nie jednego ginekologa. 

Po pierwsze – należy pamiętać, że pigułka w dalszym ciągu jest lekiem, a przez to, że jest tak powszechna, przestała być uważana za lek jako taki. Przyjmowanie jakichkolwiek leków, ze skutkami ubocznymi i działaniem których nie jesteś zaznajomiona do końca, jest ryzykowne, szczególnie jeśli są to pigułki, które zażywasz codziennie, czasami przez całe lata. Lekarze przepisujący leki rzadko kiedy wyjaśniają swoim pacjentkom całe spektrum ryzyka związanego z przyjmowaniem hormonalnych pigułek. 

Tak więc choć istnieje wiele metod hormonalnej antykoncepcji (wkładki domaciczne, plaster antykoncepcyjny czy klasyczne tabletki antykoncepcyjna), dostępne są na rynku również metody niehormonalne. Dlatego też warto jest się zaznajomić ze wszystkim opcjami – w tym też tymi niehormonalnymi. Sprawdźmy więc czym dokładnie jest antykoncepcja niehormonalna i czy jest to odpowiedni wybór dla każdej pary. 

Mechanizm działania tabletki antykoncepcyjnej

Przy prawidłowym stosowaniu tabletki antykoncepcyjne są skuteczne prawie w 99%. Należy zauważyć, że nie wszystkie tabletki są odpowiednie dla każdej kobiety i zależy to od wielu czynników, z których niektóre są wymienione poniżej:

• Objawy miesiączkowe
• Karmienie piersią
• Ogólny stan układu krążenia
• Obecność innych przewlekłych schorzeń
• Inne leki, które pacjentka może przyjmować

Aby znaleźć najlepszą dla siebie pigułkę, należy skonsultować się z lekarzem, jednak (niestety) niekiedy trzeba czekać aż parę miesięcy na to, ażeby organizm w pełni przystosował się do przyjmowanych leków i przestałabyś odczuwać uciążliwe skutki uboczne.

Rodzaje pigułek antykoncepcyjnych

Zasadniczo pigułki antykoncepcyjne można podzielić na dwie główne kategorie: pigułkę antykoncepcyjną złożoną, która zawiera zarówno estrogen, jak i progestagen oraz minipigułkę, która zawiera tylko progestagen.

Tabletki złożone

Zapobiegają uwalnianiu komórki jajowej przez jajniki, a także powodują zmiany w śluzie szyjki macicy i wyściółce macicy, aby zapobiec zetknięciu się plemników z komórką jajową. Różne postacie tych tabletek zawierają różne proporcje estrogenu i progestyny ​​i mogą być jednofazowe, dwufazowe lub trójfazowe. Jednofazowe tabletki dostarczają codziennie taką samą ilość estrogenu i progestyny.

Dwufazowe tabletki dostarczają taką samą ilość estrogenu przez pierwsze 21 dni cyklu. W następnej połowie stosunek progestyny ​​do estrogenu utrzymuje się na wyższym poziomie. 

W tabletkach trójfazowych ilość estrogenu może być stała lub się zmieniać, podczas gdy stężenie progestyny ​​ciągle się zmienia. Żadna z pigułek nie jest lepsza w działaniu od drugiej. Jedynie lekarz może zasugerować najlepsze opcje dla danej osoby.

Doustne pigułki antykoncepcyjne zawierające tylko progestynę

Są one również określane jako minipigułki i są dostępne w opakowaniu zawierającym 28 tabletek. Ponieważ zawierają tylko progestogen, tabletki te są odpowiednie dla kobiet, które nie mogą spożywać estrogenu z powodu określonych schorzeń lub niepożądanych skutków ubocznych.

Działa poprzez zagęszczanie śluzu szyjkowego i rozrzedzenie wyściółki macicy, uniemożliwiając plemnikom dotarcie do komórki jajowej. Pigułka również hamuje proces owulacji. To pigułka, którą należy spożywać codziennie o tej samej porze.

Zalety tabletek antykoncepcyjnych

Chociaż najważniejszą rolą pigułki antykoncepcyjnej jest zapobieganie ciąży, ma ona również szereg innych korzyści zdrowotnych. Poniżej wymieniono niektóre z najważniejszych:

Równoważą wahania hormonalne występujące w trakcie cyklu, tabletki te mogą zapobiegać nieregularnym cyklom miesiączkowym i przynosić ulgę w przypadku obfitych krwawień. Mogą również pomóc w przypadku objawów, takich jak trądzik i nadmierne owłosienie, które są wynikiem PCOS.

Większość kobiet doświadcza bolesnych skurczów podczas owulacji, a zapobiegając procesowi owulacji, tabletki kontrolujące ciążę przynoszą ulgę w tych bólach. To jest główny powód, dla którego ponad 30% kobiet zażywa te tabletki.

Tabletki złożone pomagają w wyrównaniu poziomu hormonów i zapobieganiu problemom trądzikowym, które trapią wiele młodych kobiet. Niektóre badania wykazały, że kobiety, które przyjmowały złożone tabletki antykoncepcyjne, są objęte mniejszym ryzykiem zachorowania na raka macicy lub jajnika. Efekt ten może utrzymywać się do 20 lat po zaprzestaniu przyjmowania tabletek.

Chociaż torbiele jajnika nie są niebezpieczne, często są bolesnym doświadczeniem. Pigułki mogą pomóc w zapobieganiu rozwojowi nowych cyst i mogą powstrzymać ponowny wzrost starszych cyst. Jest to szczególnie pomocne dla kobiet cierpiących na PCOS. Wiele kobiet cierpi na szereg fizycznych lub emocjonalnych objawów związanych z cyklami menstruacyjnymi. Pigułki antykoncepcyjne przynoszą ulgę w przedmiesiączkowym zaburzeniu dysforycznym, które jest skomplikowanym stanem i trudnym do leczenia. Dokładna przyczyna i lekarstwo na ten stan jest nadal przedmiotem badań.

Pigułki antykoncepcyjne mogą przynieść ulgę pacjentkom cierpiącym na endometriozę, problem związany z wyściółką tkanki macicy, zwaną endometrium. Wiele kobiet, które podczas miesiączki mocno krwawią, cierpi na anemię, co powoduje osłabienie i zmęczenie. Tabletki pozwalają tym pacjentkom na pominięcie miesiączki, które również mogą poprawić ich stan.

Antykoncepcja hormonalna – skutki uboczne

W większości przypadków tabletki zapobiegające ciąży nie powodują problemów zdrowotnych u młodych i zdrowych kobiet. Istnieją przypadki, w których pacjent może odczuwać skutki uboczne tych tabletek, ale zwykle ustępują one w ciągu kilku miesięcy.

Objawy te mogą obejmować zmiany w poziomie pożądania seksualnego, krwawienia między miesiączkami, ból piersi, nudności lub bóle głowy. Ponieważ istnieje wiele rodzajów pigułek antykoncepcyjnych, łatwo jest wybrać odpowiednią wersję dla siebie.

Krwawienie z pochwy jest częstym efektem ubocznym tych tabletek, ale zwykle ustępuje w ciągu trzech miesięcy. Może to być spowodowane zmianą wyściółki macicy lub zmianą poziomu hormonów w organizmie. Ciężkie przypadki obfitego krwawienia trwającego przez wiele dni będą wymagały konsultacji z lekarzem. U niektórych pacjentów przyjmujących te tabletki mogą wystąpić nudności. Zwykle ustępują w ciągu kilku dni, a przyjmowanie tabletek z jedzeniem lub przed snem może pomóc w uniknięciu tych objawów.

Niektóre kobiety mogą odczuwać bóle głowy i migreny po zażyciu tabletek antykoncepcyjnych. Jeśli objawy nie ustąpią, można zastosować niskodawkową pigułkę, aby złagodzić objawy.

Chociaż badania kliniczne nie wykazały żadnego bezpośredniego związku między tymi tabletkami a przyrostem masy ciała, może wystąpić zatrzymanie płynów w biodrach i piersiach. W wielu przypadkach jako efekt uboczny pigułek antykoncepcyjnych stwierdzono pewien przyrost masy ciała.

Niektóre kobiety mogą doświadczyć brak miesiączki podczas stosowania pigułki. Może to być również spowodowane dodatkowymi czynnikami, takimi jak stres, choroba, podróże i zaburzenia hormonalne lub tarczycy. Tabletki mogą również powodować zmianę popędu seksualnego lub libido, które mogą mieć postać spadku lub wzrostu. Istnieje również ryzyko zgrubienia rogówki oka przy stosowaniu tabletek antykoncepcyjnych. Może to spowodować niewygodne dopasowanie soczewek kontaktowych i należy omówić to z lekarzem w przypadku jakiejkolwiek zmiany widzenia.

Ryzyko związane ze stosowaniem pigułek antykoncepcyjnych

Tabletki złożone mogą powodować pewne komplikacje zdrowotne, takie jak problemy sercowo-naczyniowe, takie jak zakrzepy krwi, zakrzepica żył głębokich, zakrzepy płuc lub zawał serca. Mogą również powodować wzrost ciśnienia krwi, łagodne guzy wątroby i niektóre rodzaje raka. Pacjenci, którzy są dotknięci następującymi schorzeniami, mogą napotkać takie problemy z pigułkami antykoncepcyjnymi.

• Kobiety w ciąży
• Palacze lub ktokolwiek, kto rzucił palenie w ciągu ostatniego roku i jest w wieku powyżej 35 lat
• Otyli ludzie
• Pacjenci przyjmujący określone leki
• Pacjenci, którzy przeszli zakrzepicę, udar lub problemy z sercem
• Pacjenci z bliskim krewnym, u którego wystąpił skrzep krwi przed 45 rokiem życia
• Pacjenci z ciężkimi migrenami
• Pacjenci z rakiem piersi w wywiadzie lub chorobą wątroby, lub pęcherzyka żółciowego
• Osoby z cukrzycą od co najmniej 20 lat

Osoby, u których w rodzinie występowały zakrzepy krwi, zawał serca lub udar oraz cierpiące na wysokie ciśnienie krwi, powinny skonsultować się z lekarzem przed długotrwałym stosowaniem tych tabletek. Uważa się, że kobiety, które zaczęły stosować pigułki antykoncepcyjne we wczesnym wieku, są bardziej narażone na raka piersi.

Długotrwałe stosowanie pigułek wiąże się również z wyższym ryzykiem raka szyjki macicy. Jednocześnie nie znaleziono związku między pigułkami antykoncepcyjnymi a wirusem brodawczaka ludzkiego, który jest główną przyczyną raka szyjki macicy. Doustne tabletki przeciw ciążowe są również powiązane z wyższym tempem rozwoju łagodnych guzów wątroby, ale potrzeba więcej badań, aby ustalić ich związek. Konieczne jest, aby kobiety powyżej 35 roku życia sprawdzały jaskrę, a także oceniały stan swojego serca poprzez coroczne badania kontrolne podczas stosowania tabletek antykoncepcyjnych. Należy również pamiętać, że tabletki te nie zapewniają ochrony przed chorobami przenoszonymi drogą płciową.

Kiedy pora zmienić pigułkę?

W przypadku tabletek ważne jest to, ażeby zwracać uwagę na możliwie niebezpieczne skutki uboczne. Jeśli zauważysz którekolwiek z nich, porozmawiaj jak najszybciej ze swoim lekarzem. W przypadku bardziej powszechnych – ale nadal denerwujących – chorób, oto jak porozmawiać z lekarzem na temat znalezienia lepszego dopasowania antykoncepcji hormonalnej.

Jeśli po kilku miesiącach stosowania tabletki antykoncepcyjne w dalszym ciągu pojawia się międzyokresowe plamienie… Prawdopodobnie Twoja pigułka jest dla Ciebie za słaba. Niektóre kobiety zauważają plamki w dniach, kiedy nie powinny mieć okresu i to je niepokoi. Być może pora na konsultację z lekarzem – inne rodzaje tabletek antykoncepcyjnych mogą być dla Ciebie lepszą metodą antykoncepcji. 

Jeśli Twoje libido płata Ci figle… Pigułka może również wpływać na popęd seksualny. Jeśli zauważyłeś, że Twoje libido jest niższe od czasu rozpoczęcia nowej pigułki, eksperci zalecają rozmowę z lekarzem na temat przejścia na tabletkę zawierającą tylko progestagen, co może być bardziej odpowiednie dla Twojego ciała. 

Jeśli odczuwasz bóle głowy… Jeśli odczuwasz słabe bóle głowy od momentu rozpoczęcia nowej pigułki, porozmawiaj z lekarzem na temat przejścia na pigułkę z niższą dawką estrogenu. 

Lekarze zachęcają też kobiety do robienia notatek o tym, jakie skutki uboczne odczuwasz w odniesieniu do której pigułki. Jeśli Twój lekarz przepisuje Ci nową pigułkę i nagle zauważysz zmianę nastroju, która nie była obecna, na przykład, podczas stosowania ostatniej pigułki, powiedz mu o tym. 

Nawet jeśli wypróbowałaś już kilka różnych tabletek i nadal nie czujesz, że znalazłaś tę odpowiednią, takie notatki mogą być szczególnie pomocne przy ustalaniu nowej kuracji. Dla kobiet, które wcześniej pigułek nie stosowały, sugeruje się stosowanie na początku pigułek zawierających 20 mikrogramów estrogenu. 

A więc – czy warto wybrać pigułkę?

Pigułki antykoncepcyjne zapewniają całodobową ochronę przed ciążą w prosty i wygodny sposób. Skuteczne przestrzeganie instrukcji jest jednym z najlepszych sposobów zapobiegania niechcianej ciąży. Jednocześnie należy zauważyć, że organizm każdego człowieka jest inny, a działanie tabletek na jedną osobę może nie być takie samo jak na inną. Jeśli jakaś pigułka stwarza dla Ciebie problemy, porozmawiaj z lekarzem, aby znaleźć odpowiednią alternatywę. 

Musisz także zdawać sobie sprawę z interakcji pigułki z innymi lekami, które możesz zażywać. Najlepiej jest rozważyć zalety i wady, ocenić skutki uboczne, a następnie wybrać odpowiednią tabletkę.

Jeśli natomiast antykoncepcja niehormonalna wydaje Ci się być lepszą opcją – możesz wybrać jedną z niehormonalnych metody antykoncepcji.

Inne metody antykoncepcji hormonalnej

Istnieje wiele opcji antykoncepcji innych niż pigułki. Obejmuje to używanie prezerwatyw, które są dostępne zarówno dla mężczyzn, jak i kobiet. Istnieje również możliwość użycia gąbki antykoncepcyjnej, która zawiera środek plemnikobójczy, aby zabić plemniki. 

Te gąbki są umieszczane w pochwie. W niektórych przypadkach implant jest umieszczany pod skórą, która uwalnia hormon progestagen do kontrolowania owulacji.

Plastry antykoncepcyjne

Plastry antykoncepcyjne mogą wyglądać jak bandaż, a działa poprzez dostarczanie małej dawki hormonów przez skórę do krwiobiegu. Jest przeznaczony do noszenia przez pierwsze 21 dni cyklu miesiączkowego. Nakładasz nowy plaster tego samego dnia co tydzień, ale co trzy tygodnie nie nosisz go w ogóle, co pozwala uzyskać miesiączkę. Przy prawidłowym stosowaniu skuteczność plastrów antykoncepcyjnych szacuje się aż na 99%.

Rzadsze metody antykoncepcji hormonalnej – pierścień

Plastikowy pierścień wkłada się do pochwy na 3 tygodnie. Przez tydzień, w którym nie nosisz pierścienia, będziesz musiała polegać na innej antykoncepcji. Skuteczność tego rozwiązania wynosi 91%, a dostępny jest tylko na receptę. 

Zastrzyk antykoncepcyjny – nowa forma antykoncepcji hormonalnej

Zastrzyk antykoncepcyjny wiąże się z chodzeniem do lekarza co 12 tygodni w celu wstrzyknięcia progestyny. Stosowany zgodnie z zaleceniami, jest skuteczny w 99%. 

Implant antykoncepcyjny

Antykoncepcja implantologiczna polega na umieszczeniu przez lekarza małego plastikowego pręcika w kształcie wykałaczki w ramieniu. Po włożeniu urządzenie może pozostawać  w organizmie do 3 lat i jest skuteczne w 99%. Tak, trzeba go założyć chirurgicznie, ale zabieg trwa tylko kilka minut, a lekarze stosują znieczulenie miejscowe, więc nie powinno być bolesne.

Urządzenie wewnątrzmaciczne – długoterminowa metoda antykoncepcji

Wkładka w kształcie litery T, którą lekarz wprowadza do macicy, działa poprzez unieruchomienie plemników. Jest skuteczne w ponad 99 procentach i może pozostać włożone i używane przez ponad 3 lata. Możesz je usunąć w dowolnym momencie, jeśli zdecydujesz się zajść w ciążę.